Hucuły – konie Karpat Wschodnich – Wystawa fotograficzna Łukasza Grudysza
Muzeum Podkarpackie w Krośnie w okresie od lipca do października br. prezentuje wystawę fotograficzną Łukasza Grudysza „Hucuły – konie Karpat Wschodnich”. Przedstawione na ekspozycji fotografie koni huculskich i krajobrazów górskich wykonane zostały w trakcie licznych wyjazdów autora na Huculszczyznę położoną na terenie Ukrainy oraz w góry Beskidu Niskiego i Bieszczadów. Wielkoformatowe zdjęcia prezentowane są w tonacji czarno-białej i kolorowej.
Duży ładunek artystyczny posiadają ujęcia koni huculskich w plenerze w tzw. systemie tabunowym zbliżonym do ich naturalnych warunków życia. Konie przebywają wtedy przez cały rok na górskich pastwiskach. Uwagę zwracają również zbliżenia i kadry, na których autor pokazał piękno i wytrzymałość na wszelkie warunki atmosferyczne koni tej rasy. Efektem wielu plenerów są ujęcia krajobrazów górskich Czarnohory i Beskidu Niskiego, w których dużą rolę odgrywa zmienność barw i światła oraz układ chmur.
Konie huculskie wywodzą się z Huculszczyzny z terenu Karpat Wschodnich oraz z Bukowiny. Najprawdopodobniej są potomkami koni tatarskich, orientalnych i tureckich. Rasa ta ukształtowała się pod wpływem trudnych i prymitywnych warunków górskiego klimatu karpackiego. Cechuje je niewielki wzrost, odporność i wytrwałość. Używane były dawniej jako konie wierzchowe i juczne. Pierwsza wzmianka źródłowa o koniach huculskich pochodzi z dzieła marszałka Krzysztofa Dorohostajskiego Hippica z 1603 r. W części galicyjskiej Huculszczyzny hodowla tych koni rozpoczęła się w Żabiem i Kosowie pod koniec XIX w. W okresie I wojny światowej pogłowie hucułów znacznie się zmniejszyło i czystość tej rasy zachwiała się. W celu ratowania populacji w 1924 r. powołano Związek Hodowców Koni Rasy Huculskiej. W czasie II wojny światowej pogłowie hucułów uległo prawie całkowitej zagładzie. Po wojnie, hodowla zaczęła rozwijać się w Karpatach polskich (Stadnina Koni Huculskich „Gładyszów” w Regietowie, Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki Odrzechowa, Bieszczadzki Park Narodowy – Zachowawcza Hodowla Konia Huculskiego w Wołosatem, Serednie Małe, „Tabun” w Polanie), rumuńskich, na Słowacji, na Węgrzech i w Czechach. W ostatnich latach rozpoczęto przygotowania w ramach projektu „Utworzenie Polsko-Ukraińskiego Centrum Hodowli i Promocji Konia Huculskiego” do odtworzenia tej rasy na Huculszczyźnie.
Uzupełnieniem wystawy jest zbiór zabytków etnograficznych dotyczących jazdy konnej związanych z Huculszczyzną, w postaci drewnianych siodeł huculskich – tarnic z przełomu XIX i XX w., mosiężnych, bogato zdobionych strzemion i popręg. Zaprezentowano również zabytkowy pas huculski – czeres, broń i części stroju.
Łukasz Grudysz – absolwent PWSZ w Sanoku na wydziale Kultura Krajów Karpackich. Studia kontynuował na kierunku Realizacja Obrazu Filmowego i Telewizyjnego w Wyższej Szkole Sztuki i Projektowania w Łodzi. Uczestnik kursu Akademii Telewizyjnej. Jest filmowcem, fotografikiem, fascynatem kultury karpackiej i podróżnikiem. Brał udział w wyprawie do Chin. Realizuje cykle fotografii, filmy dokumentalne oraz opracowania multimedialne.
Kurator wystawy – Robert Kubit
Skład, opracowanie graficzne – Julia Komornicka
Zabytki etnograficzne prezentowane na wystawie pochodzą ze zbiorów prywatnych
Hucuł jest silny, wielkiego serca i charakteru, odporny na choroby i ciężkie warunki atmosferyczne, mało wymagający co do paszy jak i warunków bytowania. Spokojny i przyjazny, zawsze chętny do współpracy z człowiekiem.
Robert Kubit
Muzeum Podkarpackie w Krośnie
